Akdeniz Bölgesi Tarım Sektöründe Acil Çözüm Önerileri
Müjde DEMİR Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından düzenlenen Akdeniz Bölgesi İstişare Toplantısı, Başkan M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun başkanlığında Ankara’da gerçekleştirildi. Akdeniz Bölgesi’ndeki Oda ve Borsaların yönetim kurulu başkanlarının katıldığı toplantıya, Tarsus Ticaret Borsası adına Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Teke katıldı. Başkan Teke, toplantıda bölgenin tarım sektörüne ilişkin temel sorunlarını ve çözüm önerilerini içeren 6 başlıktan oluşan kapsamlı bir rapor sundu.
Toplantıda, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin bölgedeki tarımsal verim ve kaliteyi ciddi şekilde etkilediği vurgulandı. Teke, Türkiye’nin 2040 yılında “çok yüksek su stresi” yaşayan 27. ülke konumuna yükseleceğini belirtti. Tarımsal sulamanın artık nöbetleşe yapıldığını ifade eden Teke, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda acil adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
Tarımda İşçi Sorunu
Tarsus olarak 2 yıldır, hatta neredeyse tüm Akdeniz bölgesinde tarımda çalışan işçilerin sorunlarının ulusal basına dahi yansıdığına dikkat çeken Teke, “Bu konuyla ilgili Ocak Ayı Meclisimizde de istişarede bulunduk. 7 Şubatta önerilerimizi Birliğimize ilettik. Tarımda çalışan işçilerimizin ücretleri ve çalışma saatlerini düzenleyecek yönetmeliğe ihtiyacımız var” diye konuştu. Bu durum, tarım sektöründe ciddi bir sorun haline gelmiştir.
Teke, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu işgücünün öncelikle yerli işgücünden karşılanması gerektiğini, bunun mümkün olmaması halinde uluslararası işgücünün tamamlayıcı etkisinden faydalanılması gerektiğini vurguladı. “Türkiye’nin küresel arenadaki konumunun yanı sıra iş gücü piyasasının dinamikleri ve ihtiyaçları da zaman içerisinde değişti” açıklamasında bulundu.
Üretim ve Destekleme İhtiyacı
Ürünün paketlenmesi, depolanması, ihracata gönderilmesi gibi tarıma yönelik kalkınma yatırımlarının artırılması gerektiğini dile getiren Teke, “Türkiye’nin üretim gücünün artırılması sadece ihracat pazarlarına değil, tarımın daha iyi desteklenmesine de bağlıdır” dedi. Bu noktada tarım, stratejik bir sektör olarak öncelikli hale gelmiştir.
Başkan Teke, zirai donun etkisinin sadece bu ile sınırlı kalmayacağını belirtti. “Önümüzdeki en az iki yıl biz bunun zararını çekeceğiz” diyerek, kamudan ek destekler talep eden üreticilerin, Ziraat Bankası başta olmak üzere bütün bankalardan borçların faizsiz ertelenmesi hususunda destek beklediklerini ifade etti.
İhracat ve Maliyet Artışları
Zirai donla birlikte ihracatçıların pazar kaybı ve kaliteli ürüne ulaşımının sıkıntıya girdiğine atıfta bulunan Teke, “Ülkemizden ihraç edilen taze sebze ve meyve numunelerinde yapılan analiz ücretleri 01/01/2025 tarihinden itibaren yeniden düzenlenmiştir” dedi. Bu düzenlemenin, maliyet baskısı altındaki sektör üzerinde yeni ilave yük oluşturacağı belirtilmiştir.
Başkan Teke, mevsimlik tarım işçilerinin ücret ve çalışma sürelerindeki belirsizliklerin son yıllarda iş bırakma eylemlerine dönüştüğünü ifade etti. Yasal düzenlemelerle işçilerin asgari brüt ücret üzerinden çalıştırılmasının sağlanması gerektiğini kaydetti. Bu durum, hem üretici hem de ihracatçı üzerinde ciddi baskılar yaratmaktadır.