Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Gelecek Hedefleri
Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini belirtti. Yücel, 2020 yılında 42 tonla Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran üretimin sürdürülebilir bir seviyeye taşınamadığını ifade etti. Üretimdeki bu düşüş, Türkiye’nin potansiyelini değerlendiremediğini gösteriyor.
Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397 - 611 milyar dolar arasında değiştiğini vurguladı. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini belirtti. İyi bir planlamayla 100 ton altın üretmenin mümkün olduğunu ifade etti.
Altın İhtiyacı ve İthalat Sorunu
Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini söyledi. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda kalıyor. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık bir fatura çıkarıyor.
Yücel, altın ithalatına dayalı bir ekonominin sürdürülemez olduğunu vurguladı. Cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiğini belirtti. Merkez Bankası’nın verilerine göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatı önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştı.
Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı
Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydeden Yücel, girişimcilerin uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuştuğunu ifade etti. Bu süreçlerin yatırımcıların cesaretini kırdığını belirtti. Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak.
Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Aksi takdirde, yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir. Yücel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 100 ton altın üretim hedefinin hayal olmadığını belirtti.
Gelecek Hedefleri ve Ekonomik Kazançlar
Yücel, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın Cumhurbaşkanının 100 ton hedefini gerçekleştirmek için büyük bir gayret gösterdiğini ifade etti. Ancak diğer kamu kurumlarının bu hedef doğrultusunda iyi organize olmadığını belirtti. Üreticilerin önü açılırsa, birkaç yıl içinde bu seviyelere ulaşılabileceğini vurguladı.
Yücel, altın üretiminin artırılmasının cari açığı azaltacağını ve ekonomiye on milyarlarca dolar kazandıracağını ifade etti. İthalata dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu belirtti. Eğer üretim artırılmazsa, dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmaya devam edilecektir.